Phương pháp SCAMPER là một kỹ thuật brainstorming (động não) sáng tạo rất hữu ích, đặc biệt hiệu quả trong việc phát triển ý tưởng mới, cải tiến sản phẩm, dịch vụ, và cả trong content marketing. SCAMPER là viết tắt của các động từ gợi ý hành động, mỗi chữ cái đại diện cho một góc độ tiếp cận vấn đề khác nhau để kích thích tư duy sáng tạo.
SCAMPER là gì?
SCAMPER là một bộ công cụ brainstorming siêu xịn, giúp bạn nhìn một vấn đề từ 7 góc độ khác nhau để “đập đi xây lại” và tìm ra những cách tiếp cận mới mẻ, độc đáo hơn. Mỗi chữ cái trong SCAMPER đại diện cho một chiến lược tư duy cụ thể:
- S-Substitute (Thay thế)
- C-Combine (Kết hợp)
- A-Adapt (Thích nghi/Điều chỉnh)
- M-Modify/Magnify/Minimize (Sửa đổi/Phóng đại/Thu nhỏ)
- P-Put to other uses (Sử dụng cho mục đích khác)
- E-Eliminate (Loại bỏ)
- R-Reverse/Rearrange (Đảo ngược/Sắp xếp lại)
Vậy SCAMPER giúp gì cho bạn?Giúp bạn biến những ý tưởng cũ thành những concept mới “xịn sò”, sáng tạo hơn, đa dạng hơn, thậm chí là dễ viral hơn!
Dưới đây là cách áp dụng SCAMPER vào content marketing, đảm bảo giúp bạn không còn loay hoay tìm ý tưởng!


Áp dụng SCAMPER trong Brainstorming Content Marketing:
Khi áp dụng SCAMPER vào brainstorming content marketing, bạn sẽ sử dụng checklist này để phát triển ý tưởng nội dung mới, đa dạng hóa định dạng content, cải thiện content hiện có, và tìm ra các góc độ tiếp cận độc đáo cho chiến dịch marketing của mình.
Dưới đây là cách bạn có thể sử dụng từng chữ cái của SCAMPER trong brainstorming content marketing, kèm theo ví dụ cụ thể:
- S – Substitute (Thay thế):
- Câu hỏi gợi ý:
- Chúng ta có thể thay thế yếu tố nào trong content hiện tại?
- Có thể thay thế định dạng content này bằng định dạng khác không? (ví dụ: bài viết blog bằng video, infographic bằng podcast)
- Có thể thay thế kênh phân phối content này bằng kênh khác không? (ví dụ: Facebook bằng TikTok, website bằng email newsletter)
- Có thể thay thế từ khóa mục tiêu này bằng từ khóa khác không?
- Có thể thay thế giọng văn này bằng giọng văn khác không? (ví dụ: trang trọng bằng hài hước, chuyên gia bằng gần gũi)
- Có thể thay thế hình ảnh/video này bằng hình ảnh/video khác không?
- Ví dụ:
- Content hiện tại: Bài viết blog dạng text “10 mẹo chụp ảnh chân dung đẹp”.
- Substitute:
- Thay thế định dạng: Thay vì bài viết blog, hãy tạo video hướng dẫn “10 mẹo chụp ảnh chân dung đẹp” trên YouTube.
- Thay thế kênh: Thay vì chỉ đăng trên website, hãy chia sẻ infographic tóm tắt 10 mẹo này lên Instagram.
- Thay thế giọng văn: Thay vì giọng văn hướng dẫn chuyên nghiệp, hãy thử giọng văn hài hước, gần gũi để tiếp cận đối tượng trẻ tuổi hơn.
- C – Combine (Kết hợp):
- Câu hỏi gợi ý:
- Chúng ta có thể kết hợp những yếu tố nào để tạo ra content mới?
- Có thể kết hợp hai chủ đề content khác nhau không?
- Có thể kết hợp hai định dạng content khác nhau không? (ví dụ: bài viết blog và podcast, video và infographic)
- Có thể kết hợp với một thương hiệu/influencer khác không?
- Có thể kết hợp với một sự kiện/ngày lễ nào đó không?
- Ví dụ:
- Content hiện tại: Bài viết blog về “cách sử dụng máy ảnh Sony”.
- Combine:
- Kết hợp chủ đề: Kết hợp chủ đề “cách sử dụng máy ảnh Sony” với chủ đề “chụp ảnh du lịch” để tạo ra bài viết “Cách sử dụng máy ảnh Sony để chụp ảnh du lịch đẹp”.
- Kết hợp định dạng: Tạo podcast phỏng vấn một nhiếp ảnh gia chuyên nghiệp về “kinh nghiệm sử dụng máy ảnh Sony trong chụp ảnh chân dung” (kết hợp định dạng âm thanh và phỏng vấn).
- Kết hợp thương hiệu: Hợp tác với một thương hiệu phụ kiện máy ảnh để tạo ra webinar hướng dẫn “Tối ưu hóa máy ảnh Sony với phụ kiện XYZ”.
- A – Adapt (Thích nghi/Điều chỉnh):
- Câu hỏi gợi ý:
- Chúng ta có thể điều chỉnh content hiện tại để phù hợp với đối tượng khác không?
- Có thể điều chỉnh content này để phù hợp với một nền tảng khác không? (ví dụ: biến bài blog thành chuỗi tweet)
- Có thể điều chỉnh content này để phù hợp với một xu hướng mới không? (ví dụ: áp dụng phong cách TikTok vào video hướng dẫn)
- Có thể học hỏi và điều chỉnh ý tưởng content từ đối thủ cạnh tranh không?
- Ví dụ:
- Content hiện tại: Video hướng dẫn “chỉnh màu ảnh bằng Lightroom trên máy tính”.
- Adapt:
- Điều chỉnh đối tượng: Điều chỉnh video để hướng dẫn “chỉnh màu ảnh bằng Lightroom trên điện thoại” dành cho người dùng di động.
- Điều chỉnh nền tảng: Biến video hướng dẫn dài thành các video ngắn (Reels, TikTok) tập trung vào từng mẹo chỉnh màu cụ thể cho Instagram.
- Điều chỉnh xu hướng: Áp dụng phong cách video “reaction” để tạo video “Reaction và hướng dẫn chỉnh màu theo phong cách vintage”.


- M – Modify/Magnify/Minimize (Sửa đổi/Phóng đại/Thu nhỏ):
- Câu hỏi gợi ý:
- Chúng ta có thể sửa đổi yếu tố nào trong content để làm nó tốt hơn?
- Có thể phóng đại yếu tố nào để làm content nổi bật hơn? (ví dụ: phóng đại lợi ích, phóng đại vấn đề)
- Có thể thu nhỏ yếu tố nào để làm content đơn giản, dễ tiếp cận hơn? (ví dụ: thu nhỏ phạm vi chủ đề, rút ngắn độ dài video)
- Có thể thay đổi màu sắc, hình dạng, kích thước, âm thanh, mùi vị (nếu áp dụng) của content không?
- Ví dụ:
- Content hiện tại: Bài viết “5 lý do nên học nhiếp ảnh”.
- Modify/Magnify/Minimize:
- Sửa đổi:Sửa đổi tiêu đề thành “5 LÝ DO TUYỆT VỜI khiến bạn NÊN HỌC NHIẾP ẢNH NGAY HÔM NAY!”.
- Phóng đại lợi ích:Phóng đại lợi ích của việc học nhiếp ảnh, tập trung vào “7 Lợi Ích BẤT NGỜ của Nhiếp Ảnh đối với Sức Khỏe Tinh Thần và Sự Nghiệp”.
- Thu nhỏ phạm vi:Thu nhỏ phạm vi thành “3 Lý Do Nên Học Nhiếp Ảnh CHÂN DUNG” nếu bạn muốn tập trung vào một khía cạnh cụ thể.
- P – Put to other uses (Sử dụng cho mục đích khác):
- Câu hỏi gợi ý:
- Content này có thể sử dụng cho mục đích nào khác ngoài mục đích ban đầu không?
- Có thể tái sử dụng content này trên nền tảng khác không?
- Có thể biến content này thành một sản phẩm/dịch vụ mới không? (ví dụ: bài blog thành ebook, webinar thành khóa học online)
- Ai khác có thể sử dụng content này? (ví dụ: đối tác, cộng tác viên)
- Ví dụ:
- Content hiện tại: Chuỗi bài viết blog “Hướng dẫn sử dụng Lightroom”.
- Put to other uses:
- Tái sử dụng trên nền tảng khác: Biên tập lại chuỗi bài viết blog thành ebook “Hướng dẫn sử dụng Lightroom Toàn Tập” để tặng hoặc bán.
- Biến thành sản phẩm: Biến chuỗi bài viết thành khóa học online “Lightroom từ A đến Z” có trả phí.
- Sử dụng cho đối tác: Cung cấp một bài viết trong chuỗi này cho một website tin tức công nghệ để đăng lại (guest post) và thu hút traffic về website của bạn.
- E – Eliminate (Loại bỏ):
- Câu hỏi gợi ý:
- Chúng ta có thể loại bỏ yếu tố nào trong content để làm nó đơn giản hơn?
- Có thể loại bỏ định dạng content này không? (ví dụ: bỏ infographic, chỉ tập trung vào video)
- Có thể loại bỏ kênh phân phối này không? (ví dụ: ngừng đăng trên Twitter, tập trung vào Instagram)
- Điều gì sẽ xảy ra nếu chúng ta loại bỏ yếu tố này? (tốt hơn hay tệ hơn?)
- Ví dụ:
- Content hiện tại: Bài viết blog dài có cả text, hình ảnh, video, infographic.
- Eliminate:
- Loại bỏ yếu tố:Loại bỏ infographic để bài viết tập trung hơn vào text và hình ảnh, dễ đọc hơn trên di động.
- Loại bỏ định dạng:Loại bỏ hoàn toàn bài viết blog dạng text, chuyển sang tập trung vào video hướng dẫn ngắn trên TikTok vì đối tượng mục tiêu thích xem video hơn đọc bài.
- R – Reverse/Rearrange (Đảo ngược/Sắp xếp lại):
- Câu hỏi gợi ý:
- Chúng ta có thể đảo ngược thứ tự các yếu tố trong content không? (ví dụ: kết luận lên đầu, mở đầu xuống cuối)
- Có thể đảo ngược vai trò không? (ví dụ: thay vì phỏng vấn chuyên gia, hãy phỏng vấn người mới bắt đầu)
- Có thể sắp xếp lại cấu trúc content để nó logic và hấp dẫn hơn không?
- Có thể đảo ngược thông điệp chính của content không? (ví dụ: thay vì “nên mua sản phẩm A”, hãy thành “tại sao KHÔNG nên mua sản phẩm A” – gây tò mò)
- Ví dụ:
- Content hiện tại: Bài viết “5 sai lầm thường gặp khi chụp ảnh chân dung”.
- Reverse/Rearrange:
- Đảo ngược thứ tự: Bắt đầu bài viết bằng kết luận “Để chụp ảnh chân dung đẹp, hãy TRÁNH 5 SAI LẦM SAU ĐÂY…”, sau đó mới đi vào chi tiết từng sai lầm.
- Đảo ngược vai trò: Thay vì phỏng vấn nhiếp ảnh gia chuyên nghiệp về sai lầm, hãy phỏng vấn người mẫu về “5 Sai Lầm Thường Gặp của Nhiếp Ảnh Gia Chân Dung từ Góc Nhìn Người Mẫu”.
- Sắp xếp lại cấu trúc: Thay vì liệt kê 5 sai lầm, hãy kể một câu chuyện về một buổi chụp ảnh thất bại do mắc phải các sai lầm này, sau đó rút ra bài học.


Lợi ích của việc sử dụng SCAMPER trong Content Marketing:
- Kích thích tư duy sáng tạo: SCAMPER cung cấp một cấu trúc rõ ràng và các câu hỏi gợi ý, giúp bạn thoát khỏi lối tư duy thông thường và khám phá những ý tưởng mới lạ.
- Đa dạng hóa ý tưởng content: SCAMPER giúp bạn nhìn nhận vấn đề từ nhiều góc độ, từ đó tạo ra nhiều loại content khác nhau (định dạng, chủ đề, giọng văn, kênh phân phối…).
- Cải thiện chất lượng content: SCAMPER giúp bạn đánh giá và cải tiến content hiện có, làm cho nó hấp dẫn, hiệu quả và phù hợp hơn với đối tượng mục tiêu.
- Tiết kiệm thời gian: SCAMPER là một phương pháp brainstorming có cấu trúc, giúp bạn tập trung vào mục tiêu và nhanh chóng tạo ra nhiều ý tưởng trong thời gian ngắn.
- Dễ dàng áp dụng: SCAMPER là một kỹ thuật đơn giản, dễ hiểu và dễ áp dụng cho bất kỳ ai, không cần kiến thức chuyên môn sâu rộng về brainstorming.
Lời khuyên:
- Sử dụng SCAMPER theo nhóm: Brainstorming theo nhóm sẽ hiệu quả hơn, vì mỗi người sẽ có góc nhìn và ý tưởng khác nhau.
- Không giới hạn ý tưởng: Trong quá trình brainstorming, hãy khuyến khích mọi người đưa ra càng nhiều ý tưởng càng tốt, không cần lo lắng về tính khả thi hay chất lượng ban đầu.
- Kết hợp SCAMPER với các kỹ thuật brainstorming khác: Bạn có thể kết hợp SCAMPER với mind map, brainstorming tự do, hoặc các kỹ thuật khác để tăng hiệu quả.
- Linh hoạt và sáng tạo: SCAMPER chỉ là một công cụ, hãy sử dụng nó một cách linh hoạt và sáng tạo, điều chỉnh các câu hỏi gợi ý cho phù hợp với tình huống cụ thể của bạn.
SCAMPER không phải một phép màu, nhưng nó giúp bạn suy nghĩ theo cách khác biệt, tìm ra những góc nhìn mới mẻ cho content marketing. Chúc bạn áp dụng thành công phương pháp SCAMPER vào content marketing và tạo ra những chiến dịch nội dung đột phá cho mình nhé!